Bir diğer ismi ya da halk arasında bilinen ismi, çikolata kisti olan endometriozis hastalığı endometrium yapısının bulunmaması gereken yerde bulunmasıyla ortaya çıkmaktadır. Çeşitli belirtilerle kendini belli eden bu hastalık ömür boyu düzenli kontroller ile takip edilmeli ve kişiye özel tedavi planı oluşturulmalıdır. Peki endometriozis ultrasonda görülür mü? Dilerseniz öncelikle endometriozis hakkında bilgi verelim ve ultrasonda endometriozis tanısını anlatalım. Ultrason olarak transvajinal ultrason mu yoksa abdominal ultrason mu daha etkilidir? Bu konuları paylaşalım.

Endometriozis Nedir?

Kadınlarda endometrium adı verilen yapı rahim içi duvarında her ay döllenen yumurta için bir yatak görevi gören,  gebelik olmadığında ise kanamayla atılan bir yapıdır. Bu yapı normal şartlar altında rahim içinde bulunurken çeşitli nedenlerle rahim dışı bölgelerine yerleşerek kadının vücudunda sağlık sorunlarına yol açan endometriozis hastalığına neden olmaktadır. Bu hastalık ömür boyu süren kontrol ve tedavi planı gerektiren kronik bir hastalıktır.

Endometriozis Risk Grubu Kimlerdir?

Endometriozis hastalığı yaklaşık olarak doğurgan yaşa sahip kadınların % 10-17 ’ sinde görülmektedir. Ayrıca kronik pelvik taban ağrısına sahip kadınların ise % 35-60 ’ını etkilemekle birlikte kısırlığa sebep olabilmektedir.

Bu hastalığın çeşitli özelliklere sahip kişilerde görülme riski artmaktadır. Bu risk grubunu oluşturan kişiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Rahmi yapısal olarak anormal olan kadınlarda
  • Aile öyküsünde özellikle birinci derece akrabalarında bu hastalığa sahip kişilerde
  • Hiç doğum yapmamış ya da ilk doğumu otuz yaşında sonra yapmış kadınlarda
  • Çok zayıf kadınlarda
  • Menstruasyon döngüsü erken yaşta başlayan ya da menopoza geç yaşta girmiş olan kadınlarda
  • Mensturasyon döngüsü yirmi yedi gün ya da daha kısa süren ve adet kanaması yoğun olan kadınlarda görülme riski fazla olmaktadır.

Endometriozis Tanısı Ultrasonda ile Konabilir mi?

Hastalığı teşhis etmek için öncelikle doktor anamnezi alarak hastanın şikayetlerini dinler, dosyasını değerlendirir. Ve sonrasında jinekolojik muayene ile birlikte ultrasonografi yapılmaktadır. Çikolata kistleri ultrasonda rahatllıkla görülebilir. Pelvik muayene sırasında görülen hassasiyet, rahim ve yumurtalıkların kısıtlı hareketi, ağrı endometriozisi düşündüren faktörlerdir.

Kan testleri bir başka yardımcı yöntem olup Ca 125 ve Ca 19-9 en sık istenen testlerdir. Fakat yapılan bu testleri direkt hastalığı teşhis etmezler ve bu yüzden ek tetkik olarak istemektedirler.

Görüntüleme yöntemlerinden biri olan Magnetic Resonance Imaging ( MRI ) pelvik doku tutulumu durumunda faydalı olmakla birlikte, yorumlayan radyoloğun deneyimi çok önemlidir.

Kesin tanı laporoskopi yöntemi ile olmaktadır. Bu yöntem endometriozis evresinin değerlendirilmesinde de önemlidir.

Endometriozis Tanısında Karın Ultrasonu mu Vajinal Ultrason mu daha etkilidir?

Rahim, yumurtalıklar ve çevresindeki endometriozis tanısı için elbette vajinal ultrason daha etkilidir. Ancak karın üst kısmındaki organlardaki endometrioziste karın ultrasonu daha etkilidir. Çünkü karın ultrasonunda karın içindeki tüm organlar görülürken, vajinal ultrasonda rahim, yumurtalıklar ve çevresi daha net görülür. Çikolata kistlerini görmek için her iki ultrasonda kullanılabilir.

Endometriozis Belirtileri Nelerdir?

Endometrium tabakasının rahim dışında en sık yerleşim gösterdiği bölgeler rahim ön, arka, yan kısımları, karın zarı, yumurtalıklar, bağırsaklar, olmaktadır. Ve bu yerleşim yerine göre belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte bazı kadınlarda ise hiç belirti vermeden ortaya çıkabilir. Şiddetli belirtileri olanlarda çikolata kisti ameliyatı gerekebilir.

  • En sık ortaya çıkan durum kadının gebe kalamama şikayeti ile doktora başvurmasıyla olmaktadır. Bu hastalıkta görülen belirtiler sıralandığında ağrı en sık görülen belirtidir.
  • Adet döneminde ya da cinsel ilişki sırasında görülen şiddetli ağrı
  • Karın alt bölgesinde sürekli görülen ağrı
  • Adet düzensizlikleri
  • Büyük tuvalet sırasında görülen ağrı ya da kanlı dışkı yapma
  • Ağrılı ya da kanamalı idrar yapma
  • Karında şişkinlik ve alt karında görülen ağrı
  • Kısırlık ya da gebe kalmada zorluk görülen belirtilerdir.

Endometriozis Vajinal Ultrasonda Görülür mü?

Vajinal ultrasonda endometriozis görülür. Ancak yumurtalık, rahim ön ve arka yüzleri, idrar torbası gibi yakın organlarda ise daha net olarak tesbit edilir. Ancak vajinal ultrason karın üst kısımlarında olan endometriozisi göstermez. Çikolata kistleri vajinal ultrasonda çok net olarak tesbit edilir.

Ultrasonda Endometriozis Nasıl Görünür?

Ultrasonda endometriozis görünümü pek çok kist görünümüne benzer. Genellikle hemorajik kist dediğimiz çatlamak üzere olan yumurta kistleri ile karışır. Bazen büyük endometriozis kistleri yumurtalık kanseri görüntüsüne benzeyebilir. Ancak genellikle ultrasonda rahatlıkla tanınırlar. Büyük çikolata kistleri ultrasonda rahatlıkla görülür.

Ultrason ile görüntüleme mümkün mü sorusu en sık sorulan sorulardandır. Bu yöntem tanıyı koymada yardımcı yöntemler arasın yer almakta ve en bilgi verici yöntemdir. Bu yöntem ile çikolata kistleri, rahim ile overler arası ciddi yapışıklıklar, rektum, bağırsak ve mesanedeki endometriotik nodüller de görülebilmektedir.

JİNEKOLOG ANKARA

Tüm makaleleri gör

1 Yorum

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

DOÇ. DR. NERMİN KÖŞÜŞ

Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş
Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş

DOÇ. DR. AYDIN KÖŞÜŞ

Doç. Dr. Aydın Köşüş
Doç. Dr. Aydın Köşüş