Miyomlar, diğer adıyla rahimde ur, kadınların üreme sisteminde en sık karşılaşılan iyi huylu tümörlerdir ve çoğu kadın hayatının bir döneminde karşılaşabilir. Miyom bilindiği gibi kadınların %20 sinde görülmektedir. Bunların varlığı, özellikle çocuk sahibi olmayı planlayan kadınlar için endişe verici olabilir. Tüp bebek tedavisi (IVF) planlayan bir kadın için miyomların etkisi ise, sıkça merak edilen bir konudur. Peki miyom varken tüp bebek yapılır mı? Tüp bebek öncesi miyom ameliyatı gerekli midir? Bu makalede, miyomlar ve tüp bebek tedavisi arasındaki ilişkiyi, başarı oranlarını ve dikkat edilmesi gereken noktaları inceleyeceğiz.
Miyom Nedir?
Miyomlar, rahim kas dokusundan gelişen iyi huylu tümörlerdir. Kadınların yaklaşık %20-70’i hayatlarının bir döneminde rahimde ur geliştirir. Bu oran, yaşla birlikte artar ve genellikle 30-50 yaş arası kadınlarda daha yaygındır. Miyomlar genellikle kanserleşmez ve birçok kadın, miyomlarının varlığından habersiz olabilir, çünkü miyomlar genellikle semptomlara neden olmaz. Ancak, büyük veya belirli bölgelerde bulunan miyomlar, ağrı, yoğun adet kanaması ve kısırlık gibi sorunlara yol açabilir.
Miyom Türleri Nelerdir?
Rahimde urlar, rahim duvarının farklı bölgelerinde oluşabilir ve bu oluşum yerlerine göre sınıflandırılır. Tüp bebek tedavisi açısından, miyomun konumu çok önemlidir, çünkü bazı miyomlar üreme fonksiyonlarını daha fazla etkileyebilir.
- Subseröz Miyomlar: Rahmin dış yüzeyinde büyüyen rahimde urlardır ve genellikle doğurganlık üzerinde çok az etki gösterirler. Tüp bebek tedavisinde başarı şansını fazla düşürmezler.
- İntramural Miyomlar: Rahim duvarının kas tabakasında büyüyen miyomlardır. Bu tür rahimde urlar, rahim yapısını bozabilir ve doğurganlık üzerinde daha fazla etki gösterebilir. Büyük intramural miyomlar, embriyo implantasyonunu zorlaştırabilir.
- Submuköz Miyomlar: Rahim iç boşluğuna doğru büyüyen miyomlardır ve doğurganlığı en çok etkileyen türdür. Submuköz miyomlar, embriyonun rahme yerleşmesini zorlaştırabilir ve düşük riskini artırabilir. Bu rahimde urlar genellikle tüp bebek tedavisinden önce cerrahi olarak çıkarılır.
Miyomların Tüp Bebek Tedavisine Etkisi Nedir?
Miyomların tüp bebek tedavisine etkisi, miyomun boyutuna, sayısına ve konumuna bağlıdır. Kadınların yaklaşık %5-10’u tüp bebek tedavisi öncesi miyomlara sahiptir. Ancak, rahimde urların doğurganlık üzerindeki etkisi her kadında farklı olabilir. Bazı kadınlar, miyomları olmasına rağmen doğal yolla hamile kalabilirken, bazıları tüp bebek tedavisine ihtiyaç duyabilir.
- Miyomların Boyutu: 4 cm’den büyük rahimde urlar, tüp bebek tedavisinin başarısını olumsuz etkileyebilir. Büyük miyomlar, rahimde mekanik baskı yaratabilir ve embriyonun rahim içine yerleşmesini zorlaştırabilir.
- Miyomların Konumu: Submuköz miyomlar, tüp bebek tedavisinde en fazla sorun yaratan rahimde ur türüdür. Bu miyomlar, embriyonun rahme tutunma şansını azaltır ve düşük riskini artırır. Diğer yandan, subseröz miyomlar genellikle tüp bebek tedavisi üzerinde çok az etkiye sahiptir, çünkü rahmin dış kısmında büyürler.
- Miyomların Sayısı: Çok sayıda rahimde ur, rahim yapısını bozabilir ve tüp bebek tedavisi şansını düşürebilir. Birden fazla miyomun varlığı, embriyo transferinin başarısını etkileyebilir ve düşük yapma riskini artırabilir.
Miyom Varken Tüp Bebek Tedavisi Yapılabilir mi?
Miyom varken tüp bebek tedavisi yapılabilir, ancak tedavi öncesinde rahimde urların durumu dikkatlice değerlendirilmelidir. Miyomların tüp bebek tedavisi üzerindeki olası etkilerini minimize etmek için şu faktörlere dikkat edilmelidir:
- Miyomların Boyutu ve Konumu: Eğer rahimde urlar büyükse (4 cm’den büyük) veya rahim içi boşluğa yakınsa, doktorlar genellikle tüp bebek tedavisinden önce miyomların cerrahi olarak çıkarılmasını önerebilir. Bu, embriyonun rahme daha iyi tutunmasını sağlayabilir ve tedavi başarısını artırabilir.
- Miyomların Semptomları: Eğer rahimde urlar yoğun kanamalara, ağrılara veya diğer semptomlara yol açıyorsa, tüp bebek tedavisinden önce miyomların alınması gerekebilir. Çünkü bu semptomlar, gebeliği zorlaştırabilir.
- Miyomların Tüp Bebek Başarısına Etkisi: Miyomlar, özellikle rahim içi boşluğa baskı yaptığında tüp bebek tedavisinde başarı şansını %30’a kadar düşürebilir. Bu nedenle, miyomların çıkarılması bazı kadınlar için başarı oranlarını artırabilir.
Miyom Ameliyatı ve Tüp Bebek Tedavisi
Miyom ameliyatı (miyomektomi), tüp bebek tedavisine başlamadan önce rahimde urların çıkarılması için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Ameliyat sonrası, rahmin iyileşme süresi genellikle 3-6 ay arasında değişir. Bu sürecin sonunda kadınlar tüp bebek tedavisine başlayabilir.
Tüp bebek tedavisi sırasında rahim iç zarısı etkileyen bir rahimde ur olmaması gerekir. Aksi halde embriyo transferi ile rahim içine verilen embriyolar miyom nedeniyle rahime tutunamaz. Bu nedenle rahim iç zarına yerleşen subseröz miyom adı verilen miyomlar tüp bebek tedavisi öncesi histeroskopi ameliyatı ile mutlaka alınmalıdır. Bunun yanında rahim iç zarını etkileyen rahim kas tabakasına yerleşmiş ıntramural miyom adı verilen miyomlarda tüp bebek öncesi miyom ameliyatı tüp bebek başarısını arttıracaktır.
Miyom varken elbette tüp bebek yapılabilir. Rahim içini etkilemeyen, kas tabakasına yerleşmiş küçük rahimde urlarda yada karın içine doğru büyüyen rahimde urlarda miyom ameliyatına gerek kalmaksızın tüp bebek yapılabilir. Ancak bu kadınlarda tüp bebek sonrası düşük olursa, düşüğe neden olabilecek başka bir neden yoksa o zaman miyom ameliyatı gerekebilir.
Miyom ameliyatı sonrası tüp bebek tedavisi yapmak için en az 3 ay beklenerek rahmin eski haline dönmesi beklenir. Eğer beklenmsi istenmiyorsa ameliyattan 1 ay sonra tüp bebek tedavisine başlanarak yumurtalar toplanır ancak embriyo transferi yapılamaz. Embriyolar dondurlur. 3-6 ay tamamlandıktan sonra embriyo transferi yapılabilir.
Miyom ameliyatı sonrası tüp bebek başarı oranları genellikle daha yüksektir. Örneğin, submuköz miyomları olan kadınlarda, rahimde ur ameliyatından sonra embriyo implantasyon oranları %40’a kadar artabilir. Ancak her vaka farklıdır ve ameliyat sonrası iyileşme süreci kişiden kişiye değişir.
Miyomlar ve Gebelik Sonrası Riskler
Miyomlar, gebelik sırasında bazı riskler oluşturabilir. Büyük rahimde urlar, gebelik sırasında büyüyebilir ve rahimde baskıya neden olabilir. Bu da erken doğum riskini artırabilir. Ayrıca, miyomların bulunduğu bölgede ağrı ve kanama olabilir. Ancak, birçok kadın miyomları olmasına rağmen sağlıklı bir gebelik geçirebilir.
Miyomlar, düşük yapma riskini de artırabilir. Özellikle submuköz miyomlar, embriyonun rahme tutunmasını zorlaştırabilir ve düşük riskini artırabilir. Bu nedenle, tüp bebek tedavisinden önce rahimde urların değerlendirilmesi önemlidir.
Miyom ameliyatı sonrası tüp bebek yapılanlarda gebelik oluşursa bu kadınlar riskli gebelik grubuna dahil edilir. Takipleri sırasında eski rahimde ur ameliyatı yerinde yırtılma olabilir. Hem anne hem de bebekle ilgili problemler yaşanabilir. Bu nedenle gebe kalan kadınlar düzenli bir şekilde kadın doğum uzmanı tarafından takip edilmelidir.
Tüp Bebek Tedavisi Öncesi Miyomların Değerlendirilmesi
Tüp bebek tedavisine başlamadan önce, doktorlar genellikle rahimdeki urların boyutunu ve konumunu değerlendirmek için ultrason veya MR görüntüleme yöntemlerini kullanır. Bu değerlendirme, tedavi planının kişiselleştirilmesine yardımcı olur. Eğer rahimde urlar tüp bebek tedavisini olumsuz etkileyebilecek durumda ise, doktorlar ameliyat önerisinde bulunabilir.
Doktorunuz, miyomların tüp bebek tedavisine olan etkisini değerlendirirken şu faktörlere dikkat eder:
- Miyomların sayısı
- Miyomların rahimdeki konumu
- Miyomların büyüklüğü
- Miyomların semptomlara neden olup olmadığı
Miyomlar Alındıktan Sonra Tüp Bebek Başarı Oranı
Miyom ameliyatı sonrası tüp bebek tedavisinin başarı oranı, rahimde urların türüne, boyutuna ve ameliyatın ne kadar başarılı geçtiğine bağlı olarak değişir. Genellikle miyom ameliyatı sonrası gebelik şansı artar. Örneğin, submuköz miyomları olan kadınlarda ameliyat sonrası tüp bebek başarı oranı %40-50’ye kadar çıkabilir.
Ayrıca, miyomları çıkarılan kadınların düşük yapma riski de azalabilir. Ancak her ameliyatın ardından rahim iyileşme sürecine ihtiyaç duyar ve bu süreç doktorun önerdiği şekilde takip edilmelidir.
Sonuç olarak;
Miyom varken tüp bebek tedavisi yapılabilir, ancak başarı şansı rahimde urların türüne, boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişir. Büyük, submuköz veya çok sayıda miyomlar, tüp bebek tedavisinin başarısını olumsuz etkileyebilir ve bu durumda rahimde urların ameliyatla çıkarılması önerilebilir. Miyom ameliyatı sonrası tüp bebek başarı oranı genellikle daha yüksektir. Ancak, her kadının durumu farklıdır ve en iyi tedavi planı doktorunuz tarafından yapılacak detaylı bir değerlendirme sonrasında belirlenmelidir. Miyomlar, doğru tedavi ve planlama ile gebelik şansınızı olumsuz etkilemek zorunda değildir.
Sıkça Sorulan Sorular
Rahimde Miyom Varken Gebe Kalınır mı?
Evet, rahimde miyom varken gebe kalmak mümkündür. Ancak rahimde urun boyutu, konumu ve sayısı gebe kalma sürecini etkileyebilir. Küçük miyomlar genellikle doğurganlığı etkilemezken, büyük veya rahim içi boşluğa yakın olan rahimde urlar gebeliğin oluşmasını zorlaştırabilir ya da gebelik sırasında sorunlara yol açabilir.
Hangi Durumlarda Tüp Bebek Olmaz?
Tüp bebek tedavisi, belirli sağlık durumlarında uygun olmayabilir. Özellikle rahim içinde ciddi yapısal anormallikler, ciddi endometriozis, fallop tüplerinin tamamen tıkalı olması veya sağlıksız bir rahim dokusu tüp bebek tedavisini zorlaştırabilir. Ayrıca ciddi enfeksiyonlar, miyom veya polipler gibi durumlarda önce bu sorunların tedavi edilmesi gerekebilir.
Miyom Bebeğin Gelişimini Engeller mi?
Miyomlar bazen bebeğin gelişimini etkileyebilir. Özellikle rahim içi boşluğa baskı yapan rahimde urlar, bebeğin rahimdeki pozisyonunu ve büyümesini etkileyebilir. Bu durum, erken doğum riskini artırabilir veya bebeğin rahim içinde yeterli alana sahip olmasını zorlaştırabilir. Ancak her miyom bu tür risklere yol açmaz.
Rahimdeki Miyom Bebeğe Zarar Verir mi?
Çoğu durumda miyomlar bebeğe doğrudan zarar vermez. Ancak, rahimde urarın rahim içi boşlukta baskı yaratması, bebeğin konumunu etkileyebilir veya plasenta problemlerine yol açabilir. Bu tür komplikasyonlar genellikle büyük urlarda veya submuköz miyomlarda daha yaygındır.
Miyom Anneye Zarar Verir mi?
Miyomlar bazen anneye zarar verebilir. Özellikle büyük miyomlar, gebelik sırasında büyüyebilir ve şiddetli ağrı, kanama veya baskı hissine yol açabilir. Ayrıca, rahimde urlar doğum sırasında komplikasyonlara neden olabilir ve sezaryen doğum gerektirebilir. Ancak bu riskler her anne adayı için geçerli değildir ve rahimde urların çoğu gebelik boyunca sessiz kalır.
Miyom Varsa Normal Doğum Olur mu?
Miyomların varlığı normal doğum yapma şansını etkileyebilir, ancak bu her zaman geçerli değildir. Rahimde büyük urlar varsa veya rahimde urlar doğum kanalını engelliyorsa, sezaryen doğum gerekebilir. Küçük ve doğum kanalına yakın olmayan miyomlar ise genellikle normal doğuma engel olmaz.
Rahimdeki Kist Bebeğe Zarar Verir mi?
Rahimdeki kistler, bebeğe doğrudan zarar vermeyebilir, ancak kistin boyutu ve konumu önemlidir. Bazı kistler, gebelik sürecini etkileyebilir ve komplikasyonlara yol açabilir. Örneğin, büyük kistler rahimde yer kaplayarak bebeğin gelişimini etkileyebilir. Kistlerin gebelik üzerindeki olası etkilerini değerlendirmek için doktor kontrolü gereklidir.
Yorum Ekle