İnfertilite nedenleri yarısı kadından yarısı erkekten kaynaklanmaktadır. İnfertil hastaların %15 kadarında ise hem erkekte hemde kadında problem vardır. İnfertilite belirtileri infertilite nedenine göre değişir. İnfertilite belirtileri ve infertilite nedenleri ne göre infertilite tedavisi farklılık gösterecektir. Dilerseniz şimdi infertilite nedenlerine ve infertilite belirtilerine bir göz atalım.

İnfertilite nedenleri: Kadından mı, yoksa erkekten mi kaynaklanıyor? Yoksa her ikisinde de mi problem var?

İnsanoğlunun hayattaki amaçlarından bir tanesi soyunu devam ettirmek yani üremektir. Ancak baktığımızda bunun çiftlerin %15’inde gerçekleşemediğini görürüz (sebepsiz inferilite nedenleri). Kadında infertilite nedenleri, erkekte infettilite nedenleri ve bazende hem kadına hemde erkeğe ait nedenlerin yanında nedenini bulamadığımız nedenlerden dolayı da gebeliğin bir türlü sağlanamadığı durumlar oluşmaktadır.

İnfertilite Nedenleri : İnfertilite ne demektir?

1 yıl korunmasız ve düzenli ilişkiye rağmen gebelik elde edilememesi durumuna infertilite (kısırlık) diyoruz. Ancak bu süre 35 yaşının üzerindeki kadınlarda 6 ay ile sınırlandırılmıştır. Çiftlerin yaklaşık %10-15’i bu problem ile karşılaşmaktadır. Sağlıklı bir kadının 1 ayda gebe kalabilme şansı sadece %25’dir. Bu yüzden kısırlık nedenini araştırmak ve tedaviye başlamak için 1 yıl beklenmesi önerilmektedir. Tabi ki burada en önemli faktör kadın yaşıdır, çünkü yaşla beraber kadınlarda yumurtalık rezervi azalmaktadır. 35’in üzerindeki kadınlarda 6 ay, 40 yaş üstünde 3 ay düzenli ilişkiye rağmen gebe kalınamadıysa vakit kaybetmeden tedaviye başlanması gerekmektedir.

İnfertilite Nedenleri Nelerdir?

İnfertil bir çifti değerlendirirken mutlaka erkek ve kadın birlikte araştırılmalıdır. Çünkü infertilitenin %40 ı erkekte infertilite nedenleri, %40 ı ise kadında infertilite nedenidir. %20’sinin ise nedeni bilinmemektedir (sebepsiz infertilite nedenleri). Ancak ilk yapılacak test erkeğe ait spermlerin değerlendirilmesini sağlayan spermiogram testidir.

İnfertilite belirtileri nelerdir?

Gebe kalamayan bayanlarda aslında bakıldığında diğer normal kadınlardan çok farklı değildir. Özellikle çiftlerin %15’inde infertilite belirtileri bulunamaz. Ancak yapılan testler sonucunda düzenli adet gören bayanlarda da yumurtlama bozukluğu yada yumurtlamayı etkileyecek değişik patolojilerin olduğu görülür. Yine erkeklerde sperm sayılarında, hareketlerinde azalma yada anormal sperm sayısında artma ile giden spermiogram test bozuklukları ön plandadır.

Kadında İnfertilite Belirtileri Nelerdir?

En önemli problem kadınlarda yumurtlama problemleridir. Bunların yanında tüplerden kaynaklanan yada rahimden kaynaklanan anormalliklerde gebeliğe engel olabilir. Kadına ait infertilite nedenlerinden en sık görülenler;
• Yumurta çatlamaması
• Azalmış yumurtalık rezervi
• Tüplerde tıkanıklık
• Rahim içinde polip, myom, yapışıklık yada yapısal anormallikler
O yüzden mutlaka bu faktörlerin araştırılıp ekarte edilmesi gerekir.

Yumurtlama ile ilgili kısırlık testi nasıl yapılır?

Yumurtlamanın (ovulasyon) olup olmadığını anlamak için birçok yöntem olmakla birlikte en sık kullanılan beklenen adet tarihinden 1 hafta önce kanda progesteron hormonu düzeyine bakmaktır. Serum progesteron düzeyi 3 ng/ml’in üzerinde ise yumurtlamanın olduğunu düşünürüz.
Yumurtalık rezerv testlerinin her hastada bakılmasına gerek yoktur. Hasta yaşı 35’in üzerindeyse, adetleri düzensizliği varsa, tek yumurtalığı alındıysa veya yumurtalık ameliyatı geçirdiyse, ailede erken menopoz öyküsü varsa over rezervine bakmak uygun olur.

Kadında yumurtalık rezerv testleri nelerdir?

Bunun için birkaç yöntem vardır.
• Adetin 3. gününde kanda FSH, östradiol ölçümü
• Kanda AMH ölçümü (adetten bağımsız siklusun herhangi bir gününde yapılabilir)
• Ultrasonografide antral folikül sayımı
Ancak bu testlerin bozuk olması hiçbiri hastanın gebe kalamayacağı anlamına gelmez, sadece over rezervinin azaldığını ve gebelik şansının azaldığını gösterir.

Rahim ve tüplerin değerlendirilmesinde hangi testler kullanılır?

Rahim içi patolojilerin ve tüplerin değerlendirilmesinde ilaçlı rahim filmi ile yapılır. Histerosalpingografi (HSG) denilen rahim filmi ile rahim içindeki miyom, polip, yapışıklıklar yada yapısal anormallikler değerlendirilirken aynı zamanda tüplerdeki anormallikler ve tüplerden ilacın geçişi değerlendirilir. Adet bitiminde çekilen film esnasında eğer hasta isterse hafif anestezi de verilebilir. Rahim içindeki patolojilerin çoğu transvajinal ultrasonografi ile tespit edilebilmektedir. Ancak bazı hastalarda ek olarak Salin infüzyon sonografi veya histeroskopi ameliyatı ile rahim içi polip, myom ve yapışıklıklar tespit edilebilmektedir.

Erkekte İnfertilite Belirtileri Nelerdir?

Erkekte infertilite nedenlerinin araştırılmasında ilk yapılacak test spermiogramdır. Test sonucunda sperm sayısının düşük olması, hareketlerinde azalma yada normal sperm sayısında azalma tesbit edilmesi erkekte infertilite problemini ortaya koyar. Erkeklerde geçirilen enfeksiyonlar (kabakulak orşit, vb), testis ameliyatları, varikosel, testis yaralanmaları, kronik hastalıklar, sigara ve diğer zararlı alışkanlıklar kısırlığa yol açabilir.

İnfertilite nedenlerine göre tedavisi nasıl yapılır?

Kısırlık tedavisi kadında yada erkekte tesbit edilen infertilite endenlerine göre değişir. Kadında herhangi bir problem tesbit edilmezse ve erkeğin spermlerinde hafif düşüklük var ise yumurtlama tedavisi veya yumurtlama tedavisiyle birlikte aşılama önerilir. Ciddi sperm sayı düşüklüklerinde yada ciddi normal sperm sayısı azalmalarında tüp bebek tedavisi öncelikle düşünülür. Erkekte bir problem tesbit edilmez ve kadında yumurtlama problemi varsa yumurtlama tedavisi veya birlikte aşılama tedavisi uygulanır. Ciddi yumurtlama problemi yada yumurtalık rezervi düşüklüğü olanlarda tüp bebek tedavisi tercih edilir. Rahim ve tüplerle olan anormallikler cerrahi ile tedavi edilir. Ancak tüplerde ciddi tıkanıklık olan hastalarda cerrahi yerine tüp bebek uygulaması tercih edilebilir.

İnfertilite ve diğer jinekolojik problemlerle ilgili bilgi almak için www.ankarakadindogumuzmani.com isimli sitemizi de inceleyebilirsiniz.

JİNEKOLOG ANKARA

Tüm makaleleri gör

2 Yorum

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

DOÇ. DR. NERMİN KÖŞÜŞ

Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş
Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş

DOÇ. DR. AYDIN KÖŞÜŞ

Doç. Dr. Aydın Köşüş
Doç. Dr. Aydın Köşüş