Hormonlu spiral, ilaçlı spiral veya mirena spiral diye de adlandırılmaktadır. Bu spiral daha çok adet kanaması fazla olan kadınlarda kullanılır. Ciddi bir yan etkisi veya zararı yoktur. Rahim kalınlaşması veya miyom tedavisinde de bazen takılabilir. Fiyatları 2024 yılında Ankara ilinde klinikler arasında farklılık arzetmektedir. Bu makalemizde hormonlu spiraller kimlere takılır, kanseri engeller mi, adetten keser mi, kısırlık yapar mı gibi aklınıza takılan pek çok soruya cevap bulabileceksiniz.

İlaçlı spiral veya mirena, T şeklindeki bir plastik cihazdır ve içerisinde hormon salgılayan bir rezervuar bulunur ve spiral, progesteron hormonu olan levonorgestrel’i salgılar. Rahim içine yerleştirildiğinde, spiral zamanla düşük dozda hormon salgılayarak doğum kontrolünü sağlar.

İÇİNDEKİLER

Hormonlu Spiral Kimlere Takılır?

Mirena spiral, doğum kontrol yöntemi olarak çoğu kadına uygundur. Ancak bazı durumlarda kullanımı önerilmeyebilir. Hamilelik, rahim enfeksiyonları, bazı rahim anomalileri ve bazı kanser türlerinin varlığı bu spiral kullanımına engel olabilir. Bu nedenle, bir sağlık uzmanı ile görülerek bireysel durumunuza uygunluğunu değerlendirmeniz önemlidir.

Hormonlu spiral daha çok kanama problemi olanlarda kullanılır. Özellikle adet kanaması çok gelen, uzun süren veya sürekli ara kanaması olanlarda rahim içinde polip veya miyom tarzı bir problem yoksa hormon içeren spiraller kanamanın kesilmesinde ve azaltılmasında oldukça etkilidir.

Ayrıca rahim içi kalınlaşması olanlarda rahim içi kürtaj şeklinde temizlendikten sonra tekrar rahim kalınlaşması olmasın diye rahim içine mirena spiral yerleştirilir. Sürekli rahim içine salgılanan progesteron hormonu sayesinde rahim kalınlaşması önlenmiş olur.

Rahimde miyomu olanlarda hem miyomların küçülmesini sağlamak hem de miyoma bağlı kanama problemlerinin düzeltilmesi amacıyla da bu spiraller kullanılmaktadır.

Tüm bu faydalarının yanında aynı zamanda adet sancısı olan kadınlarda da adet sancılarını azaltmaktadır. Nadiren isteyen hastalarda sadece doğum kontrolü amacıyla da kullanılmaktadır. Ancak asıl kullanım alanı doğum kontrolü sağlarken aynı zamanda kanama problemi olan kadınlarda kanamayı azaltmak veya durdurmaktır.

Hormonlu Spiral Kimler Takamaz?

Hormonlu spiral rahim içinde enfeksiyonu olan, yapışıklıklar veya perde olan kadınlarda kullanılamaz. Yine rahim içerisinde polip veya miyom olanlarda önce bunlar histeroskopi ameliyatı ile temizlenmeli ve sonrasında spiral kullanılmalıdır. Rahim içi dar olanlarda da mirena kayıp düşebilir. Bu nedenle rahim boyutları da spiralin takılması için önemlidir.

İlaçlı Spiral Nasıl Çalışır?

İlaçlı spiral, rahim içine yerleştirildiğinde doğrudan etki gösterir. Levonorgestrel hormonu, rahim iç yüzeyindeki dokulara etki ederek gebeliği önler. Mirena, rahim ağzında bir bariyer oluşturarak spermlerin rahime girişini zorlaştırır ve yumurtlamayı engeller.

İlaçlı Spiralin Avantajları

– Doğum Kontrolünde Yüksek Etkinlik

Doğru ve düzenli kullanıldığında gebeliği önlemede oldukça yüksek bir etkinlik sağlar.

– Adet Düzenlemesi

İlaçlı spiral, adet kanamasının azalmasına ve düzenlenmesine yardımcı olabilir. Bazı kullanıcılar, adet sancılarının azaldığını bildirmiştir.

– Rahim Kanseri Riskinin Azalması

Hormonlu spiral kullanımı, rahim kanseri riskini azaltabilir. Levonorgestrel hormonu, rahim iç tabakasının büyümesini engelleyerek kanser riskini azaltır.

– Anemi Riskinin Azalması

Kullanan kadınlarda adet kanamasının azalması, demir eksikliği anemisi riskini azaltabilir.

– Rahim İçi Enfeksiyon Riskinin Azalması

Mirena spiral, rahim içi enfeksiyon riskini azaltabilir. Rahim içine yerleştirildiğinde, rahim ağzını kapatarak enfeksiyonların rahime girişini engeller.

– Kolay Kullanım ve Uzun Süreli Koruma

Doktor tarafından rahim içine yerleştirilir ve uzun süreli koruma sağlar. Takıldıktan sonra genellikle 5 yıl boyunca etkili koruma sağlar.

– Diğer Rahim İçi Araçlara Göre Daha Az Kanama ve Kramp

Kullanan kadınlar, adet kanamalarının süresinin kısalmasını ve kanama miktarının azalmasını bildirmişlerdir. Aynı zamanda adet sancılarında da azalma görülebilir.

– Emzirme Döneminde Kullanım

Emzirme döneminde kullanılabilir. Hormonlu spiral, emzirme annelerine etkili bir doğum kontrol yöntemi sunar.

İlaçlı Spiral Takma ve Çıkarma İşlemi

Mirena, jinekoloji uzmanı tarafından rahim içine yerleştirilir ve çıkarılır. İşlem genellikle kısa sürede tamamlanır ve genellikle rahatsızlık hissi vermez.

Hormonlu Spiralin Zararları Var Mı?

İlaçlı spiral ciddi yan etkileri veya zararları yoktur. Hafif diğer spirallerde olduğu gibi kasık ağrısı, kramp, lekele şeklinde kanama yapabilir. Uzun dönemde kanamanızı tamamen kesebilir. Bazen sürekli kahverengi akıntı şeklinde kanamalara neden olabilir. Baş ağrısı, göğüs hassasiyeti, akne, kilo değişiklikleri, ruh hali değişiklikleri ve spiral yerleştirme sonrası enfeksiyon riski yer alır. Ancak, bu yan etkilerin ve komplikasyonların çoğu geçici veya hafif şiddetlidir. Lokal etkili bir spiral olduğundan tüm vücudu etkileyen ciddi yan etkileri veya zararları mevcut değildir.

İlaçlı Spiral ve Diğer Doğum Kontrol Yöntemleri Arasındaki Farklar

Hormonlu spiral, diğer doğum kontrol yöntemleriyle karşılaştırıldığında bazı farklılıklar gösterir. Örneğin, spiral uzun süreli koruma sağlarken, doğum kontrol hapları günlük kullanım gerektirir. Ayrıca, mirena lokal etki gösterirken, hormonal doğum kontrol yöntemleri vücut geneline etki eder.

Hormonlu Spiralde Adet Olunur Mu?

Bu spiraller daha çok adet kanamalarını azaltmak veya kesmek için kullanılır. Bu nedenle spiral takıldıktan sonra ilk 3-6 ay boyunca adet kanamalarının hafif leke şeklinde gelmeye devam edebilir ancak daha sonra adetiniz kesilebilir ve adet olmayabilirsiniz. Mirena spiralin beklenen etkisi bu şekildedir.

Hormonlu Spiral Kilo Aldırır Mı, Kilo Vermeyi Engeller Mi?

Bu spiralin içerisinde progesteron hormonu bulunmaktadır. Progesteronun vücutta su tutucu özelliği vardır. Ancak spiraldeki progesteron lokal etkili olduğundan vücutta aşırı su tutulumuna neden olmaz. Bu nedenle hormonlu spiral kilo aldırmaz. Hatta bazen takılan hastalarda kilo verildiği bile gözlenmiştir.

Hormonlu Spiral Bakireler Kullanabilir Mi?

Hormonlu değil hiçbir spiral bakirelerde kullanılmaz. Bakirelere spiral takılamaz. Takılması için kızlık zarının açılması gerekir. Bu nedenle işlem esnasında kızlık zarı zarar görecektir. Bakireler istiyorsa kola takılan cilt altı implantları kullanılabilir.

Hormonlu Spiral Taktırmak Zor Mu?

Spiral takılması için hasta jinekolojik muayene için masaya alınır. Muayene pozisyonunda rahim ağzı gözlenerek buradan mirena rahatlıkla takılabilir. Oldukça kolay ve ağrısız bir işlem olup takılması zor değildir. Ancak vajinismusu olan kadınlarda veya vajinal muayene esnasında şiddetli ağrı hissedenlerde gerekirse sedasyon adı verilen yüzeyel anestezi ile de takılabilir.

Hormonlu Spiral Herkese Takılır Mı, Kim Takar?

Hormonlu spiral kanama problemi olan ve bakire olmayan herkese takılabilir. Ancak doğum yapmamış kadınlarda genellikle tercih edilmez. Sadece doğum kontrolü amacıyla da genellikle takılması tercih edilmez. Çünkü düzenli adet gören kadınlarda adeti kesecektir.

Spirali elbette kadın doğum doktorları takmaktadır. Normal spiralleri sağlık ocağında veya aile hekimliklerinde de taktırabilirsiniz. Ancak hormon içeren spiraller özel spiraller olup takılması tecrübe gerektirir. Bu nedenle bir uzman tarafından takılması uygun olacaktır. Mirena spiraller muayenehanelerde rahatlıkla taktırabilirsiniz.

Devlet Hastanesinde Hormonlu Spiral Takılır Mı?

Devlet hastanelerinde de doktorunuz gerekli görürse hormonlu spiral elbette takılabilir. Ancak maliyetli bir işlem olduğundan devlet hastanelerinde bazı ilaç tedavilerinden fayda görmeyen hastalarda daha fazla tercih edilmektedir.

Hormonlu Spiral Koku Yapar Mı?

Spiraller genellikle kokuya neden olmaz. Ancak spiral takılan kadınlarda vajinal enfeksiyon gelişebilir. Bu durumlarda spirale bağlı değil enfeksiyona bağlı koku oluşabilir.

Hormonlu Spiral Ne Zaman Takılır, Adetliyken Takılır Mı?

Mirena genellikle adet zamanında takılır. Ancak düzenli adet görmeyenlerde herhangi bir zamanda takılabilir. Doktorunuz sizi bu konuda bilgilendirecektir.

Spiraller genellikle adetliyken takılır. Hormonlu spiraller de aynı şekilde adetliyken takılması daha uygundur. Bu dönemde hastanın gebe olmadığından emin olunmaktadır. Ancak sürekli kanaması olan kadınlarda yapılan gebelik testi sonucunda gebelik olmadığı tesbit edildikten sonra herhangi bir zamanda takılabilir.

Hormonlu Spiral Kanserden Korur Mu, Memede Kist Yapar Mı?

Hormon içeren spirallerin içerisindeki progesteron hormonu rahim kalınlaşması durumlarında da kullanılmaktadır. Aşırı östrojen salgılanmasına bağlı olarak rahim iç zarı aşırı kalınlaşarak bazen kansere dönüşen hücresel anormalliklere neden olabilir. Mirena içindeki hormon bu tür anormalliklerin gelişmesini önlediği gibi ayrıca bunların tedavisinde de kullanılmaktadır. Bu nedenle endometrium kanseri adı verilen rahim içi kanserinden elbette korumaktadır.

Hormonlu spiral lokal etkilidir. Çok az bir miktar sistemik dolaşıma geçer. Bu nedenle memede kist yapmaz. Memede kist olanlarda da kullanılmasında sakınca yoktur.

İlaçlı Spiral Adet Değilken Takılır Mı?

Adet düzensizliği olan ve adet zamanlamasını bilmeyen kadınlarda adet değilken de spiral takılabilir. Sadece gebe olunmadığından emin olmak için bir gebelik testi yapılmasında fayda vardır.

Hormonlu Spiral Kısırlık Yapar Mı?

Mirena spiral hiçbir şekilde kısırlık yapmaz. Çıkartıldıkları anda koruma özellikle biter. 1-2 ay içerisinde hormonun rahim iç zarı üzerindeki etkisi ortadan kalkacak ve gebe kalma potansiyeli hemen tekrar dönecektir.

Hormonlu Spiral Yüzde Kaç Korur?

İlaçlı spiralin koruma oranı %98-99 civarındadır. Elbette nadiren spiral takılıyken ve kayma olmadan da gebe kalınabilir. Bu tüm doğum kontrol yöntemlerinde mevcuttur.

İlaçlı Spiral Hangi Durumlarda Çıkarılır?

Spiralin süresi dolduğunda koruma oranı düşeceğinden mutlaka değiştirilmelidir. Bunun yanında kayma olursa veya içerisindeki progesterona allerjisi olanlarda da çıkarılmalıdır.

Hormonlu Spiral Yerinden Oynar Mı, İpi Nasıl Kontrol Edilir, Düştüğünü Nasıl Anlarız? 

Tüm spirallerde olduğu gibi bu mirena spirallerde de yerinden oynama veya kayma olabilir. Bu nedenle ilk takıldıktan 1 ay sonra mutlaka oynama veya kayma olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Spiral ipini sizin parmaklarınızla kontrol etmesi çok kolay bir işlem değildir. Bu nedenle eğer kayma şüphesi varsa mutlaka doktora muayene olunuz. İpi uzun kesilenlerde bazen parmaklarınızla spiralin ipini hissedebilirsiniz. Kendiniz hissedemiyorsanız doktorunuz ultrason ve vajinal muayene ile spirallerinizin düştüğünü rahatlıkla anlayacaktır.

Hormonlu Spiral Kaç Yıl Kullanılır, Kaç Yaşına Kadar Kullanılır?

Hormonlu spiraller 5 yıl boyunca rahim içinde kalabilir. İlaçlı spiral için yaş sınırı yoktur. Hasta dilediği müddetçe 5 yılda bir değiştirmek kaydıyla 45-50 yaşlarına kadar veya adetten kesilip menopoza girene kadar rahatlıkla kullanabilir. Çok genç yaştaki bakire olmayan kadınlarda bile kullanılabilmektedir.

Hormonlu Spiral Varken Tampon Kullanılır Mı?

Hormonlu spiral olanlarda kanama ileri derecede azalacağından veya kesileceğinden dolayı tampon kullanmaya gerek kalmayabilir. Leke şeklinde kanaması olanlar da tampon kullanabilir.

Hormonlu Spiral Erken Menopoza Neden Olur Mu?

Erken menopoz yumurtalıklardaki yumurtaların erken tükenmesine bağlıdır. Hormonlu spiraller erken menopoza neden olmaz.

Hormonlu Spiral Fiyatları Ne Kadar?

Hormonlu spiral fiyatı 2024 Ankara ilinde 2500 – 5000 tl arasında takılmaktadır. Bu işleme mirenanın kendisi de dahildir. Mirena fiyatı normal spiral fiyatına göre elbette daha maliyetlidir. Ankara ili Çankaya ilçesindeki kliniğimizde spiralinizi taktırabilirsiniz. Hormonlu spiral fiyatları ve mirena ücretleri için kliniğimizle irtibata geçebilirsiniz.

İlaçlı Spiral Kanser Yapar Mı?

İçerdiği progesteron nedeniyle meme kanseri olan hastalarda kullanılmamalıdır. Aslında lokal etkili olmakla birlikte sistemik dolaşıma çok az geçiş vardır. Meme kanserine neden olduğuna dair kanıtlar yeterince yoktur ancak meme kanseri olanlarda tedbiren kullanılmaması önerilmektedir.

Spiral Yüzde Leke Yapar Mı?

Mirena spiralin içerdiği hormonlar nedeniyle bazı belirtilere neden olmakla birlikte yüzde leke çok yapmaz. Bazı kadınlarda hafif sivilcelenmeye neden olabilir. Belirgin olarak yüzde lekelenmeye yol açmaz.

Hormonlu Spiral Adetten Keser Mi?

İlaçlı spiralin takılma amacı zaten aşırı kanaması olan kadınların kanamasının azaltılması veya kesilmesidir. Bu nedenle takmadan önce mutlaka hastaya adetten kesebileceği konusunda bilgi verilmelidir.

Hormonlu Spiral Ne Kadar Sürede Etki Eder, Kanama Ne Zaman Biter?

Genellikle takıldıktan sonraki 3-6 ay içerisinde beklenen etkisi olan adet kesme etkisi oluşur. Bu süre bazı kadınlarda daha erken de olabilir. Bu nedenle takıldıktan hemen sonra kanamanız azalmayabilir tedirgin olmayınız. 6 ay içerisinde beklenen sonuca ulaşma ihtimaliniz son derece yüksektir.

Hormonlu Spiral Depresyon ve Cinsel İsteksizlik Yapar Mı?

Depresyon durumu progesteron içeren ilaçlarda gördüğümüz bir problemdir. Ancak spiral lokal etkili olduğundan ve sistemik dolaşıma çok az ilaç geçtiğinden bu spirallerde depresyon görülme ihtimali son derece düşüktür.

Spiralin içerdiği progesterondan dolayı cinsel isteksizlik olması pek beklenmez. Çünkü bu spiralin içerisindeki hormon lokal etkili olup kan dolaşımına çok az geçer. Tam tersi Mirena spiral olduğundan ve kanama problemi çözüldüğünden dolayı cinsel istekte artma bile olabilir.

Hormonlu Spiral Çok Kanama Yapar Mı?

Hormonlu spiraller kanamayı azaltmak için takılır. Bu nedenle çok kanama yapması beklenmez. Sadece bazı hastalarda kanama istenilen şekilde yeterince azalmayabilir. Bu durumlarda spirali çıkartmak yerine ilaçla kanamayı azaltmak daha mantıklı bir yaklaşım olacaktır.

Spiral Takıldıktan Sonra Ne Zaman İlişkiye Girilir?

Mirena takıldıktan 1 hafta sonra ilişkiye girebilirsiniz. Takılır takılmaz koruma etkisi başlamaktadır. Ancak ilk 1 hafta cinsel birliktelik olmamasında fayda vardır.

Spiral Kullanırken Hamile Kalınır Mi?

Nadiren de olsa spiral kaymasına veya düşmesine bağlı hamilelik oluşabilir. Hatta bazen hiç kayma olmasa bile gebelik oluştuğu görülmektedir. Hormonlu spiral ile hamile kalanlarda spiralin erken dönemde çekilmesi gerekebilir.

Spiral İlişkide Hissedilir Mi?

Spiral ipi nadiren cinsel ilişki sırasında hissedilebilir. Bu nedenle eğer rahatsızlık veriyorsa ipi kısaltılabilir veya ipi rahim ağzının içine doğru itilebilir. Aslında ipi yumuşak olduğundan eski spirallerde gördüğümüz cinsel ilişki sırasında batma hissi bu spirallerde çok fazla görülmez.

Hormonlu Spiral Taktırdım Kanamam Durmuyor Neden Olur?

Mirena takılır takılmaz hemen kanamanızın durmasını beklemeyiz. Kanamam durmuyor diye tedirgin olmayınız. Kanamanızın durması biraz zaman alabilir. Kanamanız çoksa spiral takılması yanında ek bazı ilaçlar doktorunuz tarafından da tedaviye eklenebilir.

Spiral Kullanım Süresi Geçerse Ne Olur?

Spiral kullanım süresi geçse bile koruma özelliği azalsada devam eder. Ancak hormon içeriği biteceğinden kanama üzerindeki etkisi artık olmayacaktır. Bu nedenle 5 senesi dolan kadınlarda süreyi daha fazla geçirmeden spiralin değiştirilmesinde fayda vardır.

Hormonlu Spiral Çıkarıldıktan Sonra Ne Zaman Adet Olunur?

Spiral çıkarılır çıkarılmaz hemen adet olunmaz. Çünkü içerisindeki hormondan dolayı rahim içi iyice incelmiştir. Tekrar rahim içerisinin kalınlaşması ve normal adet başlaması 1-2 ay  içerisinde olur.

Hormonlu Spiral Miyomu Küçültür Mü, Kist Yapar Mı?

Miyomu olan kadınlarda aşırı adet kanamaları olabilir. Hormonlu spiral bu kadınlarda daha çok miyoma bağlı gelişen bu kanamaları azaltmak için kullanılır. Elbette bu sırada miyom boyutlarında %30 oranında bir küçülme olabilir. Ancak bu küçülme geçici bir küçülme olup mirena spiral çıkarılınca tekrar büyümeye başlayabilir. Bu nedenle miyom tedavisinde özellikle büyük miyomların tedavisinde değil kanamaların tedavisinde kullanılır.

Yumurtalıklarda kist oluşumunun hormonlu veya hormonsuz spirallerle bir bağlantısı yoktur, kist yapmazlar.

Hormonlu Spiral İle Normal Spiral Arasındaki Fark Nedir?

Normal spirallerde bakır bulunurken hormonlu olanlarda progesteron adı verilen hormon bulunmaktadır. Bakırlı yani normal spiraller sadece korunma amaçlı kullanılırken hormonlu olanlar hem korunmayı sağlar hem de kanama problemini çözer. Bakırlı spirallerde ise takıldıktan sonra bazen adet kanamaları artabilir. Normal spirallerin 3-10 yıllık spiral çeşitleri varken, ilaçlı spiralin 5 yıllık bir formu vardır.

Spiral Hormonlu Mu Hormonsuz Mu Olsun, Hangisini Tercih Edelim?

Bu noktada önemli olan kanama probleminizin olup olmadığıdır. Eğer ön planda kanama problemi varsa mutlaka hormonlu spiral, ön planda doğum kontrolü söz konusu ise hormonsuz spiral tercih edilmelidir.

Hormonlu Spiral Takıldıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Spiral takıldıktan sonra mutlaka kayma olup olmadığı bir ay sonra kontrol edilmelidir. Yine spiral takıldıktan sonra baş ağrısı, kasık ve bel ağrısı, şişkinlik, mide bulantısı ve allerji gibi problemler yaşanabilir. Bu durumlarda mutlaka doktorunuzla irtibata geçiniz. Genellikle bu problemler kendiliğinden geçecektir ancak şikayetleriniz veya ağrınız fazlaysa spiralinizin çekilmesi gerekebilir.

Sonuç olarak;

Hormonlu spiral veya mirena, bir rahim içi araç olarak etkili doğum kontrolü sağlar. Levonorgestrel hormonunun düşük dozda salınmasıyla gebeliği önler ve adet düzenlemesine yardımcı olur. Ayrıca, rahim kanseri riskini azaltır, anemi riskini düşürür ve rahim içi enfeksiyon riskini azaltır. Herhangi bir doğum kontrol yöntemi seçerken, kadın doğum uzmanınız ile görüşerek bireysel ihtiyaçlarınıza en uygun seçeneği belirlemeniz önemlidir.

JİNEKOLOG ANKARA

Tüm makaleleri gör

1 Yorum

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

DOÇ. DR. NERMİN KÖŞÜŞ

Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş
Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş

DOÇ. DR. AYDIN KÖŞÜŞ

Doç. Dr. Aydın Köşüş
Doç. Dr. Aydın Köşüş