Hamilelikte koronavirüs enfeksiyonu genellikle diğer insanlardan farklı seyretmez. Ancak hamilelikte bağışıklık sisteminin durmuna göre bazı gebelerde çok ağır geçerken bazılarında hiçbir belirti vermez. Hamilelerde koronavirüs varlığında ne yapılmalıdır? Dilerseniz şimdi bu konuyu birlikte inceleyelim.

Koronavirüs (Corona) Nedir ?

Koronavirüs, ölüme sebep olabilen bir virüs grubudur.  Koronavirüs (Covid-19) insanlarda daha önce hastalığa neden olmayan bir virüs olup diğer solunum yolu virüsleri gibi öksürme, hapşırma yoluyla ve virüs olan yüzeylere direk temas ile bulaşmaktadır.  

Koronavirüs (Corona) Belirtileri Nelerdir ?

İmmün sistemi güçlü olan pek çok kişide enfeksiyon hafif seyretmektedir. Baze hiçbir belirti vermeden geçer. Ancak ek hastalığı olanlarda, yaşlılarda, hamilelerde yada immün sistemi yeteri kadar güçlü olmayanlarda enfeksiyon ağır seyredebilir. Hatta bu hastalarda ölümcül olabilir.

Koronavirüs Belirtileri:

  • Yüksek ateş
  • Kuru öksürük
  • Nefes Dağlığı
  • Kas ve eklem ağrısı
  • Halsizlik ve yorgunluk

Hamilelikte Koronavirüs Enfeksiyonu

Hamilelikte koronavirüs enfeksiyonu normal diğer insanlardan farklı seyredebilir. Gebelikte immün sistem biraz zayıflamakta ve bazı enfeksiyonlar normal seyrinden daha ağır olabilmektedir. Dilerseniz şimdi koronavirüsün hamilelik üzerindeki etkilerini inceleyelim.

Koronavirüsün hamile kadınlar üzerinde etkisi varmıdır?

Genel olarak, hamile kadınlar yeni koronavirüse yakalanmaları durumunda diğer sağlıklı yetişkinlere göre daha yüksek risk altındadır. Gebe kadınların büyük çoğunluğunun sadece hafif veya orta derecede grip benzeri semptomlar yaşayacağı beklenmektedir. Ancak bir kısmında da daha ağır seyretme ihtimali mevcuttur.

Zatürre gibi daha şiddetli semptomların yaşlı insanlarda, bağışıklık sistemi zayıflamış veya uzun süreli rahatsızlıklarda daha yaygın olduğu görülmektedir. Şimdiye kadar, bu enfeksiyonu alan hamile kadınların diğer sağlıklı bireylerden daha ciddi komplikasyon riski altında olduğuna dair bir kanıt yoktur.

COVID-19 belirtileri olabileceğini düşünüyorsanız, mutlaka kadın doğum uzmanınızla haberleşiniz. Daha ciddi semptomlar geliştirirseniz veya iyileşmeniz gecikirse, bu, daha fazla bakım gerektiren daha önemli bir göğüs enfeksiyonu geliştirdiğinizin bir işareti olabilir. Belirtilerinizin kötüleştiğini düşünüyorsanız mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Koronavirüsün bebek üzerinde bir etkisi varmı?

Hamileyke koronavirüsü bulaşanlarda düşük yapma riskinin arttığına yada hamileyken veya doğum sırasında virüsün bebeğinize geçebileceğine dair bir kanıt yoktur. Ancak yanidoğan bebeklerde de koronavirüse rastlanmaktadır. Bulaşmanın doğumdan önce mi yoksa hemen sonra mı olduğu belirsizliğini korumaktadır. Bebeğin hamilelik sırasında maruz kalma ihtimalinin düşük olduğu, doğum sırasında yada sonrasında bulaşma ihtimalinin daha yüksek olduğu yönündedir.

Koronavirüsün erken doğum eylemine neden olup olmadığı da bilinmemektedir. Yenidoğan bebeklerde koronavirüs açısından yakından takip edilmelidir.

Koronavirüse yakalamamak için ne yapmalıyım?

Hamile kadınlar da diğer tüm insanlar gibi aynı kurallara riayet etmelidir. Bu kurallar şunlardır:

  • Düzenli olarak ellerinizi yıkayın. Özellikle dış ortama temas ettiğinizde ellerinizi mutlaka sabunla 20 saniye kadar yıkayın. Dışarda iseniz dezenfektan kullanın.
  • Mutlaka maske kullanın.
  • Sosyal mesafe kurallarına uyun. Kişiler arasında en az 1.5 metra mesafe olmalıdır.
  • Siz veya ailenizdeki herhangi biri öksürdüğünde veya hapşırdığında mutlaka bir peçete yada mendil ile ağrınızı ve burnunuzu kapatın. Elinizde bir şey yoksa kolunuzla ağız ve burnunuzu kapatmaya çalışın.
  • Koronavirüs semptomları gösteren biriyle temastan kaçının. Bu semptomlar arasında yüksek sıcaklık  veya öksürük bulunur.
  • Mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarını kullanmaktan kaçının.
  • Mümkünse evden çalışın.
  • Kamusal alanlarda büyük ve küçük toplantılardan kaçının.
  • Arkadaşlarınızla ve ailenizle buluşmaktan kaçının. Telefon, internet ve sosyal medya gibi uzak teknolojileri kullanarak iletişim halinde olun

Hamilelikte koronavirüs neden daha risklidir?

Hamilelikte bağışıklık sistemi zayıfladığı için bazı viral enfeksiyonlar daha ağır geçmektedir. Ancak bu enfeksiyonu alan hamile kadınların diğer sağlıklı bireylerden daha ciddi komplikasyon riski altında olduğuna dair bir kanıt yoktur.

Hamilelerin iş yerinde çalışmasında sakınca varmıdır?

Evden çalışabilen hamile kadınlar iş yerinde özellikle kalabalık ortamlarda çalışmamalıdır. Evden çalışamıyorsanız, maruziyetinizi en aza indirmek için uygun şekilde değiştirilebilen halka açık bir rolde çalışıyorsanız, bu durum iş sağlığı ekibiniz veya işvereninizle düşünülmeli ve tartışılmalıdır.

Hamileler mümkünse evden çalışmalı, koronavirüs semptomları olan herkesle temastan kaçınmalıdır. Ancak evden çalışma imkanı yoksa genel kurallara uyarak, gerekli önlemleri alarak çalışmalıdır. Ancak pek çok ülkede zaten gebeler mümkün olduğu kadar iş yerlerinden uzak tutulmaktadır.

Sağlık çalışanı hamileyse ne yapmalıdır?

Sağlık çalışanı iseniz mutlaka diğer insanların uyguladığı kurallara riayet etmelisiniz. Ayrıca mutlaka çalıştığınız ortamda koruyucu elbiselerinizi, maskenizi ve koruyucu aksesuarları kullanmalısınız. Bunların takılması ve çıkarılması sırasında bulaşmayı engellemek için gerekli kurallara azami derecede dikkat etmelisiniz.

Mümkünse, koronavirüs enfeksiyonu şüphesi olan veya doğrulanan hastalara bakmaktan kaçınmalısınız. Bu mümkün değilse, kişisel koruyucu ekipman kullanmalı ve kapsamlı bir risk değerlendirmesi yapılmasını sağlamalısınız.

Ameliyathaneler, solunum odaları ve yoğun bakım üniteleri gibi bazı çalışma ortamları, tüm gebe kadınlar için virüse maruz kalma riski daha yüksektir ve bu ortamlardaki tüm sağlık çalışanlarının uygun koruyucu ekipman kullanmaları önerilir.

İşverenleri, üçüncü üç aylık dönemdeki hamile sağlık çalışanları için, hastalarla doğrudan çalıştıkları bölümden farklı bir bölüme aktarmalı ve esnek bir şekilde çalışma sistemi oluşturmalıdır. 32 haftadan sonra ise mutlaka gebeler doğum öncesi iznini alarak bu süreci evde geçirmelidir.

Doğum öncesi rutin muayenelere gitmelimiyim?

Hamileyken ve yeni bir bebeğiniz olduğunda doğum öncesi ve doğum sonrası bakıma katılmak, sizin ve bebeğinizin refahını sağlamak için gerçekten önemlidir.

Eğer iyiyseniz, doğum öncesi bakımınıza normal şekilde katılmalısınız. Olası koronavirüs enfeksiyonu belirtileri varsa, rutin gebelik takiplerinizi enfeksiyon belirtileri geçene kadar ertelemelisiniz. Kendinizi evde izole ederek takip etmeli, durumunuda kötüleşme olursa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.

Aşağıdaki pratik öneriler yardımcı olabilir:

  • Önümüzdeki günlerde rutin bir tarama, randevu veya ziyaretiniz varsa, tavsiye ve bir plan için lütfen doğum biriminize başvurun. 
  • Maternal gözlem veya testlerin gerekli olmadığına dair makul bir beklenti olması koşuluyla, bazı randevular telefonla veya video konferans kullanılarak yapılabilir.

Kişisel durumunuz ne olursa olsun lütfen aşağıdakileri göz önünde bulundurun:

  • Herhangi bir endişeniz varsa, yine de doğum ekibinizle iletişime geçebilirsiniz, ancak size geri dönmenin daha uzun sürebileceğini lütfen unutmayın
  • Hamileliğinizle ilgili acil bir sorununuz varsa ancak koronavirüs ile ilgili değilseniz, halihazırda sahip olduğunuz aynı acil durum irtibat bilgilerini kullanarak iletişime geçin
  • Koronavirüsü düşündüren semptomlarınız varsa, doğum servislerinizle iletişime geçin ve ziyaretleriniz için doğru yeri ve zamanı ayarlayacaktır. Rutin muayeneye gitmemelisiniz.
  • Randevularınızda yanınızda olan kişi sayısını minimumda tutmanız istenecektir. Ayrıca çocuklarınızı muayene  randevularına getirmemeniz uygun olacaktır.
  • Doğum öncesi ziyaretlerin sayısını azaltmaya ihtiyaç olabilir. 

Hamileler seyahat edebilirmi?

Acil durumlar dışında gebelerin ve diğer tüm insanların seyahat etmesi önerilmez. Seyahat enfeksiyonun size yada sizden bir başkasına, başka şehirlere yayılmasını kolaylaştırır. Hamile kadınlar da dahil olmak üzere tüm bireyler, seyahatten önce yeterli sigorta düzenlemelerine sahip olduklarından emin olmalıdır. Yurt dışındayken doğum yaparsanız, seyahat sigortanızın yeni doğan bebeğinizin doğumunu ve bakımını karşılayacağını da kontrol etmelisiniz.

Koronavirüs için test yaptırmalımıyım?

Koronavirüs enfeksiyonunu teşhis etme süreci hızla değişmektedir. Şu anda, sadece semptomları olan veya bu kişilerin temas ettiği kişiler test edilmektedir. Ancak zamanla test toplumun tabanına doğru yaygınlaşacaktır.

Bir teste ihtiyacınız varsa, hamile olduğunuzdan bağımsız olarak test edilen herkesle aynı şekilde test edilirsiniz. Şu anda, test ağzınızdan ve burnunuzdan sürüntüleri içerir. Ayrıca tükürük ve mukus karışımı olan balgamı öksürmeniz de istenebilir.

Hamilelikte koronavirüs testim pozitif çıkarsa ne yapmalıyım?

Koronavirüs testiniz pozitif çıkarsa, teşhisinizden haberdar etmek için ebe veya doğum öncesi ekibinizle iletişime geçmelisiniz. Semptomlarınız yoksa veya hafif semptomlarınız varsa, evde iyileşmeniz tavsiye edilir. Daha şiddetli semptomlarınız varsa, hastanede tedavi olabilirsiniz.

Kendimi evde tecrit etmem istenirse ne yapmalıyım?

Kendini izole etmeleri tavsiye edilen hamile kadınlar evde kalmalı ve 7 gün boyunca başkalarıyla temastan kaçınmalıdır. Diğer insanlarla yaşıyorsanız, enfeksiyonun ev dışına yayılmasını önlemek için evde en az 14 gün kalmalıdırlar.

Kendi kendine izolasyon konusunda insanların şunları yapması önerilmektedir:

  • Okula, işe veya halka açık alanlara gitmeyin
  • Toplu taşıma araçlarını kullanmayın
  • Evde kalın ve ziyaretçilere izin vermeyin
  • Bir pencere açarak bulundukları odaları havalandırın
  • Kendi havlularını, tabaklarını ve mutfak eşyalarını kullanarak ve farklı zamanlarda yemek yiyerek kendilerini evlerinin diğer üyelerinden mümkün olduğunca ayırın
  • İşleri yürütmek için arkadaşlarınızı, ailenizi veya teslimat hizmetlerini kullanın, ancak öğeleri dışarıda bırakmalarını tavsiye edin.
  • Rutin doğum öncesi randevuların izolasyon bitene kadar ertelenmesi muhtemeldir. Ebe veya doktorunuz randevunuzun bekleyemeyeceğini bildirirse, görülmeniz için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Başkalarını korumak için farklı bir zamanda veya farklı bir klinikte devam etmeniz istenebilir.

Koronavirüsten iyileştikten sonra bakımım nasıl yönetilecek?

Önleyici bir yaklaşım olarak koronavirüs enfeksiyonunu doğruladıysanız, bebeğinizin iyi olup olmadığını kontrol etmek için iyileşmenizden en az iki hafta sonra bir ultrason taraması yapılacaktır.

Koronavirüsten iyileştiyseniz ve doğumdan önce virüs için negatif test ettiyseniz, nerede ve nasıl doğum yaptığınız önceki hastalığınızdan etkilenmeyecek, ancak ziyaretçi sayıları önerilen sosyal mesafeyi teşvik etmek için kısıtlanabilir.

İzolasyon döneminiz sırasında kendinizin veya doğmamış bebeğinizin refahı hakkında endişeleriniz varsa, ebe veya çalışma saatleri dışında doğum ekibinizle iletişime geçin. Hastaneye gitmeniz gerekip gerekmediği de dahil olmak üzere daha fazla tavsiye sağlayacaktır.

Doğum ünitesine veya hastaneye devam edilmesi tavsiye edilirse, hamile kadınlardan hastaneye girmeden önce özel ulaşım yoluyla seyahat etmeleri veya hastane taşımacılığını ayarlamaları istenir.

Hamilelikte koronavirüs bulaşmıssa nerede doğum yapabilirim?

Önleyici bir yaklaşım olarak, doğumdan şüphelenilen veya onaylanmış koronavirüsü olan hamile kadınlara, doğum için bir obstetrik üniteye gitmeleri tavsiye edilir, burada bebeğin sürekli elektronik fetal izleme kullanılarak izlenebilir ve oksijen seviyeleriniz saatlik olarak izlenebilir.

Sürekli fetal izleme, bebeğinizin doğumla nasıl başa çıktığını kontrol etmektir. Sürekli fetal izleme sadece doktorların ve ebelerin bulunduğu bir obstetrik ünitede gerçekleştirilebildiğinden, şu anda evde veya sadece ebelerin mevcut olacağı bir ebe tarafından yönetilen bir ünitede doğum yapmanız önerilmez.

Koronavirüs varsa sezeryan ile mi doğum yapmalıyım?

Vajinal yolla doğum yapamayacağınızı veya koronavirüsü şüphelendiğiniz veya onayladıysanız sezaryen doğum yapmanın daha güvenli olacağını gösteren hiçbir kanıt yoktur, bu nedenle doğum seçeneklerinize dileklerinize göre mümkün olduğunca yakından uyulmalıdır.

Bununla birlikte, solunum rahatsızlığınız varsa ve bebeğinizin acilen doğması gerektiğini gösteriyorsa, elbette sezaryen doğum önerilebilir.

Virüs bazen dışkıda bulunabileceğinden hastanede bir doğum havuzunda suda doğum yapmanız önerilmez. Sağlık personelinin su doğumunda yeterli koruma ekipmanı kullanması da daha zor olabilir.

Şüpheli veya onaylanmış koronavirüsü olan kadınların epidural doğum yapmasında sakınca olduğuna dair bir kanıt yoktur. 

Koronavirüs bebeğime bulaşır mı?

Bu yeni bir virüs olduğundan, henüz doğum yapmış olan kadınlarda koronavirüs enfeksiyonu olan kadınların bakımı konusunda sınırlı kanıt vardır. Az sayıda bebeğe doğumdan kısa bir süre sonra koronavirüs teşhisi konmuştur, ancak bulaşmanın doğumdan önce mi yoksa doğumdan hemen sonra mı olduğu belirsizliğini korumaktadır. Uzman görüşü, bebeğin hamilelik sırasında maruz kalma ihtimalinin düşük olduğudur.

Bebeğim koronavirüs için test edilecek mi?

Evet, bebeğinizin doğduğu sırada koronavirüs şüphesi varsa, bebeğiniz koronavirüs açısından test edilecektir.

Hamilelikte koronavirüs bulaştığı takdirde bebeğimle birlikte olabilirmiyim?

Evet, bu senin seçiminse. Bebeğiniz iyi olduğu ve yenidoğan ünitesinde bakım gerektirmediği takdirde, doğum yaptıktan sonra birlikte kalabilirsiniz.

Siz ve aileniz ile bebeğinizin bakımını kişiselleştirmek için bebeğinizin takibini yapan doktorlar arasında riskler ve faydalar hakkında bir tartışma yapılmalıdır.

Hamilelikte koronavirüs varlığında bebeğimi emzirebilir miyim?

Evet. Virüsün anne sütünde taşınabileceğini gösteren hiçbir kanıt yoktur, emzirmenin iyi bilinen faydaları, koronavirüsün anne sütü yoluyla bulaşma potansiyel risklerinden ağır basar.

Emzirmenin ana riski, enfeksiyöz havadaki damlacıkları paylaşabileceğiniz ve doğumdan sonra bebeğin enfeksiyonuna yol açabileceğiniz için, sizinle bebeğiniz arasındaki yakın temastır.

Siz ve aileniz ve doğum ekibiniz arasında emzirmenin riskleri ve yararları hakkında bir tartışma yapılmalıdır.

Bebeğinizi emzirmeyi seçerseniz, aşağıdaki önlemler önerilir:

  • Bebeğinize, göğüs pompanıza veya şişelerinize dokunmadan önce ellerinizi yıkayın
  • Emzirirken bebeğinizde öksürme veya hapşırmayı önlemeye çalışın
  • Emzirirken, varsa yüz maskesi takın.
  • Her kullanımdan sonra pompa temizliği için önerileri izleyin
  • Biberon kullanacak olursanız sterilizasyon kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalmanız önerilir .
  • Hastanede emzirilemeyen bebeklere anne sütü gerekiyorsa, özel bir göğüs pompası kullanılmalıdır.

Gebelik takipleri Ankara Çankaya ilçesindeki muayenehanemizde yapılmaktadır. Ankara jinekolog doktorlarımız Doç. Dr. Nermin Köşüş ve Doç. Dr. Aydın Köşüş ile tanışmak ve randevu almak isterseniz bize her zaman ulaşabilirsiniz.

Türkiyenin güncel koronavirüs tablosuna buradan ulaşabilirsiniz.

JİNEKOLOG ANKARA

Tüm makaleleri gör

Yorum Ekle

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

DOÇ. DR. NERMİN KÖŞÜŞ

Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş
Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş

DOÇ. DR. AYDIN KÖŞÜŞ

Doç. Dr. Aydın Köşüş
Doç. Dr. Aydın Köşüş