Adezyon yapışıklık anlamına gelmektedir. Karın içi yapışıklık, karın içerisinde değişik nedenlerle, değişik derecelerde yapışıklık oluşmasıdır. Karın içi yapışıklıkların kadınlardaki en sık nedeni geçirilmiş ameliyatlardır. Bunların yanında cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve kadınlardaki endometriozis hastalığı da önemli karın içi yapışıklık nedenleri arasındadır.
Karın içi yapışıklık, karın boşluğu içindeki organların birbirine yapışmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu yapışıklıklar, cerrahi müdahaleler, travmalar, enfeksiyonlar ve inflamasyonlar gibi çeşitli nedenlerle oluşabilir. Bu makalede, karın içi yapışıklığın belirtileri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi verilecektir.
Karın İçi Yapışıklık (Adezyon) Nasıl Oluşur?
Karında yapışıklık genelde daha önce geçirilmiş ameliyatlara bağlı oluşur. Karın iç zarındaki zedelenmeye bağlı olarak karın içerisinde değişik derecelerde yapışıklık oluşabilir. Bu tamamen kişinin doku iyileşmesi ile alakalıdır. Aynı ameliyat yapılan bir hastada minimal yada hiç yapışıklık oluşmazken bir başka hastada ameliyat sonrası yapışıklıklar çok ileri derecede oluşabilir. Yani temelde kişinin genetik yapısı oldukça önemlidir.
Aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıklarda yada endometriozis dediğimiz hastalıklarda karın içi yapışıklıklar oluşabilir. Şu bilgi unutulmamalıdır. Karın içerisine yapılacak en ufak bir müdahale, açık yada kapalı ameliyat dahi olsa, bile karın içi yapışıklık riskini artttıracaktır.
Ameliyatlarda kullanılan dikiş malzemeleri, pudralı eldivenler, karın içerisine dökülen kanlarda yapışıklık riskini arttıracaktır.
Karın içi yapışıklığın birçok nedeni ve risk faktörü vardır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Cerrahi Müdahaleler ve Travmalar: Önceki karın ameliyatları, travmatik karın yaralanmaları veya yanıklar yapışıklıklara yol açabilir.
- Enfeksiyonlar ve İnflamasyon: Pelvik inflamatuar hastalık, peritonit, endometriozis gibi enfeksiyonlar veya inflamatuar durumlar karın içi yapışıklığa neden olabilir.
- Kronik İnflamasyon: Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi kronik inflamatuar bağırsak hastalıkları da yapışıklıklara yol açabilir.
- Radyasyon Tedavisi: Karın bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi yapışıklıklara neden olabilir.
- Doğumsal Anomaliler: Doğuştan gelen bazı anatomik anormallikler karın içi yapışıklık riskini artırabilir.
Karın İçi Yapışıklık (Adezyon) Belirtileri Nelerdir?
Pek çok hastada karın içi yapışıklıkları herhangi bir belirti vermez. Karın yada kasık ağrısı, karında şişkinlik oluşması en sık görülen şikayetlerdir. Aynı zamanda tüplerde yapışıklık yada yumurtalıkların yapışmasına bağlı olarak bazı kadınlarda gebe kalmada zorluklar yaşanabilir. Çok nadiren bağırsak yapışıklığı belirtileri olarak bulantı, kusma, karın ağrısına neden olur. Bu vakaların bir kısmı kendiliğinden açılırken bir kısmında cerrahi olarak yapışıklıkların açılması gerekecektir. Sezeryan sonrası karında yapışıklık belirtileri olanlarda genelde hafif kasık ağrısı olur. Ancak sezeryan sonrası bağırsak yapışması belirtileri daha şiddetlidir. Özellikle ameliyattan hemen sonra şiddetli ağrı ve şişkinlik olanlarda karın içi yabancı cisimden de şüphelenilip araştırışmalıdır. Mesane yapışıklığı olanlarda sık idrara çıkma şikayetleri olabilir. Rahmin karına yapışması durumunda özellikle bir sonraki gebelikte rahim büyürken şiddetli gerilme ağrıları yaşanabilir.
Karın içi yapışıklık, çoğu durumda belirgin semptomlara neden olmayabilir. Ancak, belirtileri şu şekilde kısaca özetleyebiliriz:
- Karın ağrısı ve rahatsızlık hissi
- Sindirim sorunları (şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal)
- İshal
- Bulantı ve kusma
- İdrar yaparken ağrı veya sıkışma hissi
- Adet düzensizlikleri
Karın İçi Yapışıklık Nasıl Anlaşılır, Ultrasonda Görülür Mü?
Karın içi yapışıklıkların tanısının konulması oldukça zordur. Hastanın şikayetlerine ve önceki ameliyat geçmişine bakarak şikayetlerinin karın içi yapışıklığa bağlı olabileceği düşünülebilir. İnce yapışıklıkları tesbit etmek mümkün olmayabilir. Ancak kalın yapışıklıklar eğer gerekli görülürse bilgisayarlı tomografi yada MRI ile görüntülenebilir. Ancak kesin tanı laparoskopi dediğimiz kapalı ameliyat yöntemi ile konur. Aynı seansta yapışıklıklar da giderilir.
Karın içi yapışıklığın teşhis edilmesi genellikle fiziksel muayene, tıbbi öykü alımı ve görüntüleme yöntemleriyle yapılır. Kullanılacak yöntemleri şu şekilde özetleyebiliriz:
- Ultrasonografi: Karın içindeki organları görüntülemek için ses dalgaları kullanılır.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Detaylı görüntüler elde etmek için röntgen ışınları kullanılır.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yüksek manyetik alanlar ve radyo dalgaları kullanılarak organların detaylı görüntüleri elde edilir.
- Laparoskopi: Karın boşluğuna bir kamera yardımıyla girilerek yapışıklıklar doğrudan görüntülenir ve teşhis edilir.
Karın İçi Yapışıklık Nasıl Geçer, Tedavisi Var Mıdır?
Karın içi yapışıklıkların tedavisinde hastanın şikayetleri hafif ise ameliyatsız bir şekilde takip edilmesi önerilir. Ancak takipte ağrısı azalmayan yada şiddetli ağrısı olanlarda cerrahi girişim gereklidir. Öncelikle laparoskopik yapışıklık açılması şeklinde yaklaşmak akıllıca olacaktır. Ancak karnın ileri derecede yapışık olduğu düşünülüyorsa açık ameliyatla daha kontrollü bir şekilde girilerek ameliyat genişletilir. Pek çok vakada yapışıklıklar laparoskopik yöntemle rahatlıkla açılabilmektedir.
Karın içi yapışıklık tedavisinde amaç, semptomları hafifletmek, komplikasyonları önlemek ve yaşam kalitesini iyileştirmektir. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
- Konservatif Tedavi: Semptomları kontrol altına almak için ilaçlar ve diyet değişiklikleri kullanılabilir.
- Laparoskopik Cerrahi: Yapışıklıkların gevşetilmesi veya kesilmesi için minimal invaziv bir cerrahi yöntem olan laparoskopi uygulanabilir.
- Laparotomi: Daha ciddi yapışıklıklarda, karın boşluğuna yapılan büyük bir kesiden yapılan cerrahi müdahale gerekebilir.
- Fizyoterapi: Karın içi yapışıklığı olan bazı hastalarda fizyoterapi ve kas gevşetme egzersizleri faydalı olabilir.
- Önleyici Tedbirler: Karın ameliyatı geçirecek kişilerde yapışıklık riskini azaltmak için cerrahi sırasında yapışıklık önleyici önlemler alınabilir.
Karın İçi Yapışıklık Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Karın içi yapışıklıklar tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Özellikle tüplerin (yumurtalık kanalları) içinde veya etrafında yapışıklık olan kadınlarda dış gebelik riski artar. Dış gebelik, rahim dışında oluşan bir hamileliği ifade eder ve hayati tehlike arz edebilir.
Bu nedenle, karın içi yapışıklıkların tedavi edilmesi önemlidir. Uygun tedavi yöntemleri kullanılarak yapışıklıkların giderilmesi veya hafifletilmesi, gebelik şansını artırabilir ve kadınların sağlıklı bir üreme sistemine sahip olmasını sağlayabilir. Tedavi edilmeyen yapışıklıkların ise çeşitli üreme sorunlarına ve komplikasyonlara yol açabileceği unutulmamalıdır.
Karın İçi Yapışıklık Ameliyatı (Adezyolizis Ameliyatı)
Laparoskopik yada açık ameliyatla ince yapışıklıklar kesilerek dokular serbestleştirilir. Bu işlemleri yaparken özellikle bağırsakların zedelenmemesi için dikkatli olunmalıdır. Bazı yapışıklıkların ilerisinde bağırsak dokusu bulunabilir ve yanlışlıkla kesilebilir. Kalın yapışıklık yada aşırı yapışıklık olanlarda ameliyat sırasında yapışıklıklar giderildikten sonra tekrar yapışmasını önlemek için geliştirilmiş değişik yöntemlerin uygulanması gerekebilir. Yapışıklıkların oluşmasını tamamen önlemese bile azaltması oldukça faydalı olacaktır. Ancak burada kullanılan materyaller oldukça pahalıdır. Bu nedenle hafif yapışıklık olanlarda kullanılması pek tercih edilmez. Bu noktada hastayı bilgilendirerek karar vermek daha doğru olacaktır. Hamilelikte karın içi yapışıklıklarına müdahale edilmez. Karın içi yapışıklık bitkisel tedavisi yoktur.
Karın İçi Yapışıklık Bitkisel Tedavisi Var Mıdır?
Karındaki yapışıklık durumlarının maalesef bitkisel bir tedavisi yoktur. Sadece neden olduğu ağrı, şişkinlik ve bulantı gibi hafif belirtileri azaltmak için bazı bitkisel tedaviler kullanılabilir.
Karın içi yapışıklıkların önlenmesinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?
Karın içi yapışıklıkların önlenmesinde cerrahi teknik önemlidir. Açık ameliyat yerine laparoskopik ameliyatların tercih edilmesi yapışıklık oranlarını azaltacaktır. Yine ameliyatlar sınrasında karın içindeki organlar ile gereksiz oynanmamalı, dikiş materyalleri gereğinden fazla kullanılmamalıdır. Pudrasız eldiven kullanmakta faydalı olacaktır. Uzun süren operasyonlarda yapışıklık oranları artmaktadır. Ameliyat süresini uzatacak gereksiz işlemlerden kaçınılmalıdır. Ameliyat sırasında karın içerisine dökülen kan ve diğer doku sıvılarının güzel bir şekilde temizlenmesi, gerekirse karın içerisinin yıkanması karın içi yapışıklıklarını azaltacaktır.
Sonuç olarak;
Karın içi yapışıklık, karın boşluğu içinde organların birbirine yapışmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Belirtileri çeşitlilik gösterebilir ve teşhisi genellikle görüntüleme yöntemleriyle yapılır. Tedavi seçenekleri, semptomları hafifletmek ve komplikasyonları önlemek için ilaçlar, cerrahi müdahaleler ve fizyoterapiyi içerir. Bu nedenle, doğru teşhis ve uygun tedavi önemlidir.
Ankara Çankaya Çukurambar’daki muayenehanemizde jinekolojik muayene Ankara jinekolog Doç. Dr. Nermin Köşüş tarafından yapılmaktadır. Ankara Laparoskopi Ameliyatı için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Hocam 1984 senesinde 5 saat süren açık karın ameliyatı geçirmiştim.
Hocam safra reflüsünün bağırsak yapışıklıkları ile bir alakası varmı dır?
İnce bağırsaklarda yapışıklık olup olmadığını nasıl tesbit ediyorsunuz? Teşekkürler
Merhaba Hayrettin bey. İnce bağırsakla ilgili bir genel cerrahinin görüşünü almanında fayda var. İnce karın içi yapışıklıklar ultrasonda görülmez ama kalın yapışıklıklar yada bağırsakları sabitleyen yapışıklıklar bazen ultrasonda görülebilir. Genel cerrahi uzmanı size daha doğru bilgiler verecektir. İyi günler.
3 sene önce sezeryan doğum yaptım doğumdan 15 gün sonra xs beden korse takmaya başladım ne olduysa ozamanlar olduğuna inaniyorum çok uzun süreli sıkış korseyle duruyordum sonra sol kasığımda ağrı başladı 3 sene oldu hala ağrım var hapsururken oksururken daha çok ağrı oluyor kaç defa gittim hastaneye hep yapisikllik var dediler bu ağrıyı ömür boyu cekicekmiyim neden tedavi etmiyorlar beni
Merhabalar, kasık ağrısının elbette yapışıklık dışında pekçok nedeni olabilir. Eğer muayene olmadıysanız genel cerrahi bölümünde de muayene olmanız uygun olur. Bazen kasık fıtığı da bahsettiğiniz şikayetleri yapabilir.
Sayın hekim,
Adezyon hakkında bir sorum var. 2020 Nisan ayında, Rectum ca teşhisiyle opera edildim. 2022 Şubat ayında ise, bu defa kolostomi açılması için opera edildim. Son bir kaç aydan bu yana, karın, bel ve kasık bölgelerimde; artan, azalan, durup tekrar başlayan ağrı/sancı ve sızılar olmaktadır. Zaman zaman ağrı kesicilerle, bu sorunu baskılamaktayım. Henüz, katlanılmayacak seviyede değildir. Muhtemelen, sayfanızda yer alan, “adezyon” ile alakalı bir durum olmalı.
Yapışıklık durumu, zamanla sorun olmaktan çıkmaya başlar mı? Yoksa, mutlaka cerrahi girişim mi germektedir?
Ayrıca; ince ya da kalın yapışıklıkları tespit etmek için, ne yapmak gerekiyor?
Saygılarımla,
Merhabalar öncelikle geçmiş olsun. Anlattığınız şikayetler elbette yapışıklıklardan da olabilir. Ancak buna bağlı oluştuğunu gösterecek kesin bir test yok. Yapışıklıklara bağlı ağrılar zamanla genellikle azalmaz. Ancak yapışıklıklara bağlı ağrılar genellikle ameliyat gerektirecek kadar şiddetli olmaz. Size en doğru açıklamayı ameliyatınızı yapan ve karın içerisini gören doktorunuz yapabilir. İyi akşamlar.
2 Sezeryanımdan sonra bana iç organların birbirine yapışmış hamile kalmaman gerekiyo dediler şuan 6 haftalık hamileyim 2 doktora gittim hiç bi umut yok alınması gerekiyomuş ama bana net bişey söylemiyolar açıkçası ben aldırmak istemiyorum ne yapacağımıda bilmiyorum
Merhaba Esra hanım karın içi yapışıklığı nedeniyle gebelik sonlandırılması diye tıbbi bir durum yok. Gebeliğinize devam edebilirsiniz. Ancak sezeryan sırasında elbette bazı problemler yaşanabilir, ameliyatınız zor olabilir ancak genellikle bu problemler ameliyat sırasında çözümlenir. İyi günler.
Çok gecmis olsun oncelikle insallah saglikla kucaginiza alirsiniz bebeginizi .peki hamilelik sirasinda yapisikliklar nedeniyle gerilme agrilariniz oldumu ,hamileliginize bi zarari oldumu
Insalah sorunsuz bi gebelik gecirirsiniz.yapisikliklar nedeniyle agrilariniz oldumu peki son hamileliginizde
Merhaba aynı durumu yaşadım. Banada iç karın yoğun bir şekilde yapışık dendi. İlk normal iki sezeryanım var son sezeryanda banada aynısı söylendi. Son gebelikte yogun kasık agrılarım mide agrısı bulantısı çok oldu öncekilerde normal gebelik sorunları yaşadım sadece.
Merhabalar safra kesen de taş var alınması gerekiyor laparoskopi ile işlem sonlandirilcakti yanlız daha önceki ameliyattan dolayı yapışıklık olduğundan kese alinamdi yapışıklık olduğu için riskli olduğunu açık ameliyat olmam gerektiğini söyledi ancak yapışıklık tan dolayi birçok cerrah yapmayı göze almdi ne yapmalıyım kime gitmeliyim yardımcı olur musunuz
Merhabalar, laparoskopi ile bazen aşırı yapışıklık olan vakalar açık ameliyata dönebilir. Biz kadınlarda jinekolojik laparoskopi yapıyoruz. Safra kesesi ile ilgili bir genel cerrahi uzmanına danışmanızda fayda var. Geçmiş olsun.
Karın içi yapışıklıktan dolayı kanamam oluyor adet görür gibi 45yaşındayım erken doğum yaptım rahim içinde biyopsi yaptırdım patoloji raporumda temiz çıktı, soğuk bir şey yediğimde ve kilo aldığım zaman artış gösteriyor bunun tedavisi nasıl yapılır
Karın içi yapışıklık adet kanamalarını etkilemez. Kanamanın aşırı olması başka nedenlerden kaynaklanır. Bir kadın doğum doktoruna yeniden görünmenizde fayda var.