Miyomlar, kadınların üreme sisteminde sıkça karşılaşılan, genellikle iyi huylu olan tümöral yapılardır. Rahimdeki düz kas dokusundan kaynaklanan bu yapılar, kadınların yaklaşık %20-70’inde görülür ve 35 yaş üzerindeki kadınlarda daha yaygındır. Miyomların neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmese de hormonal ve genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Peki, miyom tedavisinde doğum kontrol haplarının bir rolü var mı? Bu makalede, miyomlar ve doğum kontrol hapları arasındaki ilişki detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Miyom Nedir?
Miyomlar, rahim duvarında veya rahim dışında büyüyebilen fibröz ve kas dokusundan oluşan tümörlerdir. Boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Çoğu zaman belirti vermeyen bu yapılar, bazı durumlarda yoğun adet kanamaları, kasık ağrısı, sık idrara çıkma ve kısırlık gibi semptomlara neden olabilir. Miyomların kadınlarda görülme sıklığı yaşa bağlı olarak artış gösterir. Örneğin, 30 yaş altındaki kadınlarda görülme oranı %10 civarındayken, bu oran 50 yaş civarında %70’e kadar çıkabilir.
Miyom Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
Miyom tedavisinin kesin çözümü elbette gereken kadınlarda miyom ameliyatıdır. Ancak küçük miyomu olanlarda yada miyomu olup herhangi bir şikayeti olmayan kadınlarda, ameliyat gerekmiyorsa sadece takip edilebilir. Ancak miyomu olan kadınların pekçoğunda anormal rahim kanaması mevcuttur. Bu durumda elbette ilaç tedavileri ile kanamanın düzeltilmesi gerekmektedir. Bu ilaçlardan birisi de doğum kontrol haplarıdır. Miyom tedavisinde doğum kontrol hapları tedaviden ziyade kanamanın azaltılması yada düzenlenmesi amacıyla kullanılmaktadır.
Miyomların tedavisi, hastanın yaşı, genel sağlık durumu, miyomun boyutu, yerleşimi ve belirtilerine bağlıdır. Tedavi seçenekleri arasında:
- Medikal Tedavi: Ağrı kesiciler ve hormon düzenleyici ilaçlar.
- Cerrahi Müdahale: Miyomektomi (sadece miyomun alınması) veya histerektomi (rahmin alınması).
- Minimal İnvaziv Yöntemler: Radyofrekans ablasyon veya rahim arter embolizasyonu.
Doğum kontrol hapları da medikal tedavi kapsamında değerlendirilebilecek bir seçenektir. Ancak bu hapların miyom üzerindeki etkisi sınırlıdır ve daha çok semptomları hafifletmek amacıyla kullanılır.
Doğum Kontrol Hapları ve Miyomlar
Doğum kontrol hapları, genellikle östrojen ve progesteron hormonlarını içeren kombinasyon ilaçlardır. Temel işlevleri yumurtlamayı engelleyerek gebeliği önlemektir. Bunun yanı sıra hormon seviyelerini dengeleyerek adet döngüsünü düzenler ve kanama miktarını azaltır. Bu özellikleri nedeniyle, doğum kontrol hapları bazı durumlarda miyom tedavisinde destekleyici bir rol oynayabilir.
Doğum Kontrol Haplarının Miyomlar Üzerindeki Etkisi
- Olumlu Etkiler:
Doğum kontrol hapları, özellikle yoğun adet kanaması olan kadınlarda kanama miktarını %30-50 oranında azaltabilir. Bu durum, miyom kaynaklı kansızlık (anemi) riskini düşürür. Ayrıca, adet düzeninin sağlanması sayesinde hormon dalgalanmaları kontrol altına alınabilir. Miyomların tedavisinde kanamayı azaltıcı etkisi yanında ayrıca miyomlara bağlı ağrılarında azalmasında doğum kontrol hapları etkilidir. Ancak sadece ağrısı olanlarda her zaman ilk tercih ağrı kesicilerdir. - Sınırlamalar:
Doğum kontrol hapları miyomun boyutunu küçültmez. Östrojen içeren haplar, bazı durumlarda miyomların büyümesini teşvik edebilir. Bu nedenle, yüksek östrojen seviyelerine duyarlı olan miyom hastalarında bu ilaçlar dikkatli kullanılmalıdır.
Kimler İçin Uygundur?
Doğum kontrol hapları, küçük ve semptomsuz miyomları olan kadınlar için uygun bir seçenek olabilir. Ancak, büyük boyutlu veya hızlı büyüyen miyomları olan hastalarda bu ilaçlar genellikle önerilmez. Ayrıca, 40 yaş üzeri kadınlarda ve sigara kullananlarda doğum kontrol haplarının kullanımı dikkatle değerlendirilmelidir.
Doğum kontrol hapları hemen ameliyat olamayacak olan kadınlarda bekleme süresinde kanamanın azaltılması ve kadında kansızlık oluşmaması için ameliyat öncesi bekleme süresince kullanılabilir. Bu sayede hasta ameliyata daha kısa sürede hazırlanabilmekte, daha az kan ihtiyacı olmaktadır. İhtiyaç duyulan durumlarda diğer kanama düzenleyici ilaçların kullanılması sakıncalı ise yada hastada kullanılması uygun değilse doğum kontrol hapları bu kadınlarda rahatlıkla kullanılabilir. Bu konuda doktorunuz sizi bilgilendirecektir. İlaçlarınızı doktorunuzun önerileri doğrultusunda kullanmayı ihmal etmeyiniz.
Doğum kontrol hapı kullananlarda mevcut miyomların dışında yeni miyomların oluşmasından hastalar korkmaktadır. Oysa bu ilaçlar mevcut olan miyomun hafif büyümesine neden olabilir ancak hiçbir zaman olmayan bir miyomun oluşmasına neden olmazlar. O yüzden miyomu olan kadınlar bu ilaçları kullanırken yeni miyom gelişimi açısında tedirgin olmamalı, düzenli doktor takibini yaptırmalıdır.
Miyom Tedavisinde Doğum Kontrol Haplarının Kullanımı Nasıl Değerlendirilmeli?
- Kişiye Özgü Tedavi Planı:
Miyom tedavisi her hastaya özgüdür. Doğum kontrol haplarının kullanımı kararı, hastanın yaşı, miyomun özellikleri ve diğer sağlık koşulları göz önünde bulundurularak alınmalıdır. - Hormon Seviyelerinin İzlenmesi:
Doğum kontrol hapları kullanılırken hormon seviyelerinin düzenli olarak izlenmesi önemlidir. Bu, olası yan etkilerin önlenmesine yardımcı olur. - Alternatif Yöntemlerin Değerlendirilmesi:
Doğum kontrol hapları, miyom tedavisinde tek başına yeterli bir çözüm değildir. Bu ilaçlar semptomları hafifletmek için destekleyici olarak kullanılabilir, ancak cerrahi ve diğer tıbbi yöntemler de değerlendirilmeli.
Doğum Kontrol Haplarının Yan Etkileri
Doğum kontrol hapı kullanılırken faydalı etkileri yanında mutlaka yan etkileri açısından dikkatli olunmalıdır. Özellikle pıhtılaşma problemi olan kadınlarda kullanılması tavsiye edilmemektedir. Mutlaka doktor önerisi ile kullanılmalıdır. Hastaların kendi kafasına göre ilaç alıp kullanmaları istenmeyen yan etkilere ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Doğum kontrol haplarının bazı yan etkileri olabilir. Bunlar arasında:
- Mide bulantısı
- Baş ağrısı
- Göğüs hassasiyeti
- Ruh hali değişiklikleri
- Kan pıhtılaşması riskinde artış (özellikle sigara kullananlarda)
Bu nedenle, miyom tedavisinde bu ilaçlar kullanılmadan önce bir kadın doğum uzmanına danışılması şarttır.
Sonuç olarak;
Miyomlar, kadınların yaşam kalitesini etkileyebilen ciddi bir sağlık sorunudur. Doğum kontrol hapları, miyomların neden olduğu yoğun adet kanamaları ve hormonal dengesizliklerin giderilmesinde yardımcı olabilir. Ancak bu ilaçların miyomların boyutunu küçültmediği ve bazı durumlarda büyümeyi teşvik edebileceği unutulmamalıdır. Hastaların doğum kontrol haplarını miyom tedavisinde kullanmadan önce mutlaka bir uzman görüşü alması gereklidir. Kapsamlı bir değerlendirme ile hem semptomların hafifletilmesi hem de miyomun ilerlemesinin önlenmesi mümkündür. Sağlıklı bir yaşam için düzenli doktor kontrolleri ve kişiye özel tedavi planları büyük önem taşır.
Yorum Ekle